Update
Geachte heer/mevrouw,
Hierbij na een korte kerstvakantie de eerste OR Update van het jaar 2018.
Ook dit jaar kunt u van onze redactie weer (twee)wekelijks de nieuwsbrief verwachten met daarin een overzicht van alle ondernemingsrechtelijke uitspraken van de afgelopen periode. Daarnaast vindt u op onze website van iedere ondernemingsrechtelijke uitspraak een door onze redactie zorgvuldig opgestelde samenvatting.
Benieuwd hoe een rechter eerder over een bepaalde casus heeft geoordeeld? Bekijk onze website (www.or-updates.nl) waarop u gebruik kunt maken van onze zoekmachine om te zoeken op onderwerp, wetsartikel, advocaat, rechter en nog veel meer.
Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.
Rechtspraak
In het bijzonder wijs ik u graag op de volgende uitspraken.
Hoge Raad
Bestuurdersaansprakelijkheid afgewezen, nieuwe vennootschap niet louter opgericht om schuldeisers te benadelen
In OR 2018-0005 vordert een vennoot van de enig bestuurder van zijn medevennoot schade omdat de bestuurder welbewust een nieuwe vennootschap zou hebben opgericht om eventueel verhaal van schulden onmogelijk te maken. Het hof heeft de vorderingen afgewezen. De Hoge Raad doet het cassatieberoep af met toepassing van artikel 81 lid 1 RO. Interessant is dat A-G Timmerman in zijn conclusie ingaat op de maatstaf die volgt uit Roco/Staat.
Bestuurdersaansprakelijkheid inzake bedrijfstakpensioen afgewezen, geen tweede melding betalingsonmacht nodig bij betalingsachterstand
In OR 2017-0291 vordert een bedrijfspensioentakfonds van een middellijk bestuurder niet afgedragen premies. De Hoge Raad oordeelt dat een voormalig (indirect) bestuurder/aandeelhouder/beleidsbepaler in beginsel niet meer kan beschikken over of zelfs toegang kan verkrijgen tot de administratie van een rechtspersoon. Voorts oordeelt de Hoge Raad dat er geen tweede melding van betalingsonmacht behoeft te worden gedaan zolang nog sprake is van een betalingsachterstand, tenzij het bedrijfstakpensioenfonds de betalingsplichtige na ontvangst van een betaling schriftelijk doet weten de betalingsonmacht niet langer aanwezig te achten.
Verjaringstermijn ex artikel 7:23 BW ook van toepassing bij bedrog
OR 2017-0289 ziet op een vordering tot schadevergoeding wegens bedrog bij het sluiten van een koopovereenkomst ter zake van aandelen. Evenals de rechtbank achtte het hof de vordering verjaard. De Hoge Raad oordeelt dat de verjaringstermijn van artikel 7:23 lid 2 BW ook van toepassing is op een vordering gebaseerd op bedrog waaraan feiten ten grondslag liggen die de stelling zouden rechtvaardigen dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt.
Geen voorlopig getuigenverhoor vanwege lopende enquêteprocedure
In OR 2017-0296 verzoekt Stichting Beheer SNS Reaal tot het houden van een voorlopig getuigenverhoor, ingediend gedurende de voor de OK aanhangige procedure tot waardevaststelling onteigende aandelen (art. 6:11 Wft). De Hoge Raad oordeelt dat het onverenigbaar is met het doel en de strekking van de voornoemde procedure dat het feitenonderzoek wordt doorkruist of op de uitkomst van de procedure wordt vooruitgelopen door middel van een voorlopig getuigenverhoor dat in wezen op dezelfde kwestie betrekking heeft, maar dat plaatsvindt ten overstaan van een andere rechter dan de door de wet aangewezen gespecialiseerde rechter en zonder dat andere bij de onteigening betrokken partijen in de gelegenheid zijn op het verhoor invloed uit te oefenen.
Hof
Geen bestuurdersaansprakelijkheid wegens te hoge uitvoeringskosten
In OR 2017-0292 vordert FNV van de oud-bestuursvoorzitter van een gemeentelijke stichting vergoeding van schade op grond van onrechtmatige daad wegens (het onvoldoende toezicht houden op) de overschrijding van het budget voor de uitvoeringskosten van een Sociaal Plan. Het hof oordeelt dat de stichting in beginsel hiervoor aansprakelijk is en een bestuurder slechts naast de stichting aansprakelijk is indien hem een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt, hetgeen in dit geval niet is komen vast te staan.
Bestuurdersaansprakelijkheid wegens verdwijnen van de administratie
In OR 2017-0293 vordert een stichting van haar voormalige voorzitter schade wegens het verdwijnen van de administratie op het kantoor van de stichting. Het hof is met de rechtbank van oordeel dat de voorzitter voor die verdwijning zelf verantwoordelijk is.
Opzegging managementovereenkomst niet afhankelijk van (statutair) bestuurderschap
OR 2018-0004 ziet op de vordering van een statutair bestuurder naar aanleiding van de opzegging van een mondeling gesloten managementovereenkomst en ontslag. Het hof oordeelt dat de managementovereenkomst zelfstandig kan worden opgezegd en niet afhankelijk is van het statutair bestuurderschap.
Beherend vennoot van een CV is ook te beschouwen als contractspartij
In OR 2017-0294 wordt in kort geding opheffing van beslag en executie gevorderd. Het hof oordeelt dat de beherend vennoot van een commanditaire vennootschap ook is te beschouwen als contractspartij bij door de vennootschap met derden gesloten overeenkomsten, en dat wanneer een dergelijke overeenkomst tijdens de schuldsaneringsregeling van een beherend vennoot wordt ontbonden, de schuldsanering ook werkt ten aanzien van de vordering van de derde op de beherend vennoot uit hoofde van die ontbinding.
Post M&A: aanvaarding ontbinding
In OR 2017-0290 bestaat er onenigheid over de overname van een apothekerspraktijk. Gevorderd wordt de ontbinding van de koopovereenkomst wegens het uitblijven van de toegezegde bankverklaringen. Het hof oordeelt dat de koper de ontbinding heeft geaccepteerd, waarmee zij afstand heeft gedaan van haar contractuele recht op nakoming.
Ondernemingskamer
Wanbeleid en ontslag bestuurder en RvC
In OR 2018-0003 komt aan de orde de vaststelling van de OK dat er in de periode van 5 juni 2012 tot en met 27 november 2014 sprake is geweest van wanbeleid bij ZED+. Het wanbeleid heeft betrekking op het functioneren van het bestuur en van de raad van commissarissen van ZED+. Als verantwoordelijken voor het wanbeleid wijst de OK bestuurder A en de voltallige raad van commissarissen van ZED+ aan. De OK gaat over tot ontslag van de bestuurder en de leden van de raad van commissarissen.
Bezwaar tegen kosten onderzoeker afgewezen
In OR 2018-0001 wordt bezwaar aangetekend tegen de door de onderzoeker overlegde specificatie van de kosten van het onderzoek. De OK oordeelt dat, gelet op de complexiteit en omvang van het onderzoek, de kosten niet onredelijk voorkomen en bepaalt overeenkomstig artikel 2:350 lid 3 BW de kosten.
Rechtbank
Geen bestuurdersaansprakelijkheid ondanks wanbeleid
OR 2017-0295 ziet op een aansprakelijkheidsprocedure tegen de voormalige bestuurders van een joint venture vennootschap. De rechtbank oordeelt dat bestuurders geen persoonlijk ernstig verwijt treft in verband met een grote verwatering in het aandelenbelang van een van de joint venture aandeelhouders, dat de vaststelling van wanbeleid in een enquêteprocedure niet noodzakelijkerwijs een persoonlijk ernstig verwijt oplevert, en dat in strijd is gehandeld met een gedane toezegging per mail om niet te zullen procederen.
Bestuurdersaansprakelijkheid ex artikel 2:248 BW wegens schending boekhoud- en publicatieplicht
In OR 2018-0002 vordert de curator van de voormalige bestuurder van een failliete vennootschap vergoeding van het boedeltekort wegens schending van de boekhoud- en publicatieplicht. De rechtbank wijst de vordering toe, omdat de bestuurder de door hem aangevoerde redenen onvoldoende heeft onderbouwd.
Bestuurdersaansprakelijkheid wegens doorsluizen subsidiegelden
In OR 2017-0288 speelt een vordering in kort geding van een vennootschap tegen haar voormalig indirect bestuurder wegens het doorsluizen van subsidiegeld aan een aan hem gelieerde rechtspersoon. Evenals de rechtbank is het hof van oordeel dat in de gegeven omstandigheden de indirect bestuurder een ernstig verwijt treft en derhalve aansprakelijk is voor de door de vennootschap geleden schade.
Rest mij nog u een bijzonder goed 2018 toe te wensen.
Met vriendelijke groet,
Emmanuel Lokin
Hoofdredacteur OR Updates
Hoge Raad
- Hoge Raad Vorderingen van een vennoot tegen de enig bestuurder van zijn medevennoot omdat de bestuurder welbewust een nieuwe vennootschap zou hebben opgericht om eventueel verhaal van schulden onmogelijk te maken. Het hof heeft de vorderingen afgewezen. De Hoge Raad doet het cassatieberoep af met toepassing van artikel 81 lid 1 RO. 08-12-2017
- Hoge Raad Vordering van een bedrijfspensioentakfonds tegen een middellijk bestuurder wegens niet afgedragen premies. De Hoge Raad oordeelt dat een voormalig (indirect) bestuurder/aandeelhouder/beleidsbepaler in beginsel niet meer kan beschikken over of zelfs toegang kan verkrijgen tot de administratie van een rechtspersoon. Voorts oordeelt de Hoge Raad dat er geen tweede melding van betalingsonmacht behoeft te worden gedaan zolang nog sprake is van een betalingsachterstand, tenzij het bedrijfstakpensioenfonds de betalingsplichtige na ontvangst van een betaling schriftelijk doet weten de betalingsonmacht niet langer aanwezig te achten. 24-11-2017
- Hoge Raad Vordering tot schadevergoeding wegens bedrog bij het sluiten van een koopovereenkomst ter zake van aandelen. Evenals de rechtbank achtte het hof de vordering verjaard. De Hoge Raad oordeelt dat de verjaringstermijn van artikel 7:23 lid 2 BW ook van toepassing is op een vordering gebaseerd op bedrog waaraan feiten ten grondslag liggen die de stelling zouden rechtvaardigen dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt. 17-11-2017
- Hoge Raad Verzoek van Stichting Beheer SNS Reaal tot het houden van een voorlopig getuigenverhoor, ingediend gedurende de voor de OK aanhangige procedure tot waardevaststelling onteigende aandelen (art. 6:11 Wft). De Hoge Raad oordeelt dat het onverenigbaar is met het doel en de strekking van de voornoemde procedure dat het feitenonderzoek wordt doorkruist of op de uitkomst van de procedure wordt vooruitgelopen door middel van een voorlopig getuigenverhoor dat in wezen op dezelfde kwestie betrekking heeft, maar dat plaatsvindt ten overstaan van een andere rechter dan de door de wet aangewezen gespecialiseerde rechter en zonder dat andere bij de onteigening betrokken partijen in de gelegenheid zijn op het verhoor invloed uit te oefenen. 17-11-2017
Hof
- Gerechtshof Amsterdam OK, enquête ZED+. Vaststelling wanbeleid en ontslag bestuurder en raad van commissarissen ZED+. 08-12-2017
- Gerechtshof Amsterdam OK. Enquête. Bezwaar tegen de door de onderzoeker overlegde specificatie van de kosten van het onderzoek. OK oordeelt dat, gelet op de complexiteit en omvang van het onderzoek, de kosten niet onredelijk voorkomen en bepaalt overeenkomstig artikel 2:350 lid 3 BW de kosten. 23-11-2017
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Overname van een apothekerspraktijk; ontbinding koopovereenkomst wegens het uitblijven van toegezegde bankverklaringen. Het hof oordeelt dat de koper de ontbinding heeft geaccepteerd, waarmee zij afstand heeft gedaan van haar contractuele recht op nakoming. 14-11-2017
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Vordering in kort geding van een vennootschap tegen haar voormalig indirect bestuurder wegens het doorsluizen van subsidiegeld aan een aan hem gelieerde rechtspersoon. Evenals de rechtbank is het hof van oordeel dat in de gegeven omstandigheden de indirect bestuurder een ernstig verwijt treft en derhalve aansprakelijk is voor de door de vennootschap geleden schade. 14-11-2017
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Vordering van FNV tegen de oud-bestuursvoorzitter van een gemeentelijke stichting op grond van onrechtmatige daad wegens (het onvoldoende toezicht houden op) de overschrijding van het budget voor de uitvoeringskosten van een Sociaal Plan. Het hof oordeelt dat de stichting in beginsel hiervoor aansprakelijk is, en er slechts sprake is van aansprakelijkheid van de bestuurders naast de stichting indien hem een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt, hetgeen in dit geval niet is komen vast te staan. 14-11-2017
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Vordering in kort geding tot opheffing beslag en executie. Het hof oordeelt dat de beherend vennoot van een commanditaire vennootschap ook is te beschouwen als contractspartij bij door de vennootschap met derden gesloten overeenkomsten, en dat wanneer een dergelijke overeenkomst tijdens de schuldsaneringsregeling van een beherend vennoot wordt ontbonden, de schuldsanering ook werkt ten aanzien van de vordering van de derde op de beherend vennoot uit hoofde van die ontbinding. 14-11-2017
- Gerechtshof Den Haag Vordering van een stichting tegen haar voormalige voorzitter wegens het verdwijnen van de administratie op het kantoor van de stichting. Het hof is met de rechtbank van oordeel dat de voorzitter voor die verdwijning zelf verantwoordelijk is. 17-10-2017
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Vordering van een statutair bestuurder naar aanleiding van de opzegging van een mondeling gesloten managementovereenkomst en ontslag. Het hof oordeelt dat de managementovereenkomst zelfstandig kan worden opgezegd en niet afhankelijk is van het statutair bestuurderschap. 22-12-2015
Rechtbank
- Rechtbank Rotterdam Vordering van de curator tegen de voormalige bestuurder van een failliete vennootschap tot vergoeding van het boedeltekort wegens schending van de boekhoud- en publicatieplicht. De rechtbank wijst de vordering toe, omdat de bestuurder de door hem aangevoerde redenen onvoldoende heeft onderbouwd. 01-11-2017
- Rechtbank Amsterdam Aansprakelijkheidsprocedure tegen voormalige bestuurders van een joint venture vennootschap. De rechtbank oordeelt dat bestuurders geen persoonlijk ernstig verwijt treft in verband met een grote verwatering in het aandelenbelang van een van de joint venture aandeelhouders, dat de vaststelling van wanbeleid in een enquêteprocedure niet noodzakelijkerwijs een persoonlijk ernstig verwijt oplevert, en dat in strijd is gehandeld met een gedane toezegging per mail om niet te zullen procederen. 02-08-2017