Aandeelhoudersaansprakelijkheid vanwege overdracht aandelen aan katvanger

Een DGA draagt zijn aandelen over aan een katvanger en doet betalingen aan zichzelf en een gelieerde vennootschap. Na faillissement van de vennootschap spreekt de curator de DGA aan wegens kennelijk onbehoorlijk bestuur en vanwege door middel van de faillissementspauliana vernietigde rechtshandelingen. De rechtbank oordeelt dat de overdracht van aandelen zonder deugdelijk onderzoek naar de koper, terwijl de vennootschap er financieel slecht voorstond, een onrechtmatige daad is van de aandeelhouder jegens de gezamenlijke schuldeisers van die vennootschap. Voor die aansprakelijkheid geldt niet de verhoogde drempel van een ‘persoonlijk ernstig verwijt’. Daarnaast oordeelt de rechtbank dat betalingen aan de DGA en een gelieerde vennootschap kort vóór de aandelenoverdracht paulianeus zijn.

Bestuurdersaansprakelijkheid voor het faillissementstekort

Een curator heeft de bestuurders van een failliete vennootschap aansprakelijk gesteld vanwege onbehoorlijk bestuur. Evenals eerder de rechtbank wijst het hof de vorderingen toe. De curator heeft geconstateerd dat er diverse – niet onderbouwde – vermogensverschuivingen hebben plaatsgevonden. Daarom is niet voldaan aan de boekhoudplicht, waardoor vaststaat dat sprake is geweest van onbehoorlijk bestuur. De verweren van het bestuur slagen niet. Ook ziet het hof geen aanleiding tot matiging.

Ontslag bestuurder en afwijzing vergoeding

Een statutair bestuurder, tevens werknemer, is op staande voet ontslagen vanwege onder andere onrechtmatige salarisverhogingen, slechte administratie van vakantie-uren, ondeugdelijke boekhouding en privé-uitgaven ten laste van de vennootschap. Hij verzoekt ontslagvergoedingen aan hem toe te kennen, het non-concurrentiebeding buiten werking te stellen en een rectificatie. De rechtbank oordeelt dat het ontslag op staande voet standhoudt. Het is voldoende komen vast te staan dat de bestuurder op structurele wijze naliet om declaraties te onderbouwen met bonnen, privékosten als zakelijke kosten ten laste van de vennootschap heeft laten komen en een factuur heeft vervalst ter verrekening van een voorschotbetaling uit eigen zak. Dat zijn dringende redenen die een ontslag op staande voet rechtvaardigen. De verzoeken van de bestuurder worden afgewezen.

Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie SOBI c.s./Stichting PME Pensioenfonds

In een jaarrekeningprocedure wordt de OK verzocht een pensioenfonds te bevelen haar jaarrekening met een hogere rekenrente in te richten omdat de toegepaste methode (afkomstig van DNB) niet zou stroken met de voorschriften in de Pensioenrichtlijn. De OK oordeelt dat enkele verzoekers niet-ontvankelijk zijn, nu zij geen belang hebben bij de verzochte aanpassing. Ten aanzien van het verzoek van de ontvankelijke verzoekers oordeelt de OK dat de Pensioenrichtlijn geen verplichtingen oplegt aan het pensioenfonds en overigens in dit concrete geval ook geen afwijkende rekenrente voorschrijft. De OK oordeelt voorts dat de jaarrekening het door Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving vereiste inzicht verschaft en aan de vereisten voldoet. Het verzoek wordt afgewezen.

Enquête Cloud Solutions + B.V. en CSplus B.V.

​​​​​​​OK; enquête. Een minderheidsaandeelhouder van een holdingvennootschap verzoekt de OK om een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van de holdingvennootschap en haar werkmaatschappij en om onmiddellijke voorzieningen te treffen voor de duur van de procedure. De OK oordeelt dat de gronden die de minderheidsaandeelhouder aan haar verzoek ten grondslag legt geen reden opleveren om te twijfelen aan een juist beleid en een juiste gang van zaken, met uitzondering van de grond dat de minderheidsaandeelhouder onvoldoende geïnformeerd is over de gang van zaken binnen beide vennootschappen. Op basis van een belangenafweging moet volgens de OK op dit moment echter afgezien worden van een onderzoek. De belangen van partijen zijn volgens de OK voornamelijk ermee gediend dat de minderheidsaandeelhouder op zo kort mogelijke termijn afscheid neemt als aandeelhouder. Een enquête lijkt – aldus de OK – eerder een belemmering te vormen voor een spoedige exit dan dat een onderzoek die exit naderbij brengt. Het enquêteverzoek wordt daarom afgewezen.

Bestuurder van een crediteur van failliete Beryl Personeel B.V./Dulack q.q.

Een vennootschap komt in de financiële problemen door een aandeelhoudersruzie. De bestuurder probeert de vennootschap te redden, maar uiteindelijk lukt dat niet en de vennootschap gaat failliet. Een uitlener die personeel heeft uitgeleend aan de vennootschap, gaat zelf ook failliet. De curator q.q. van de uitlener stelt de bestuurder van de vennootschap aansprakelijk wegens voortzetting van de uitleenovereenkomst en het aangaan van een nieuwe overeenkomst met de uitlener, wetende dat de vennootschap die overeenkomst niet na zal kunnen komen en geen verhaal zal bieden voor de dientengevolge geleden schade. Ook verwijt de curator q.q. van de uitlener de bestuurder dat hij hem niet heeft geïnformeerd over de slechte financiële situatie. De rechtbank wijst in eerste instantie de vordering van de curator q.q. toe wegens schending van de Beklamelnorm en veroordeelt de bestuurder van de failliete vennootschap tot betaling van het totaalbedrag van openstaande facturen aan de uitlener. De bestuurder gaat met succes in hoger beroep. Uit verschillende omstandigheden blijkt volgens het hof dat de bestuurder zelf nog vertrouwen had in de kans van slagen van de reddingspoging, onder andere omdat hij nog een lening verstrekt aan de vennootschap en zijn eigen vorderingen op de vennootschap uit hoofde van een management- en een huurovereenkomst niet int. Ook anderen hadden nog vertrouwen, zo blijkt bijvoorbeeld uit de prijs die de compagnon van de bestuurder vraagt voor zijn aandelen en het feit dat er serieuze gesprekken zijn gevoerd met een potentiële nieuwe investeerder. Daarnaast blijkt uit correspondentie dat de bestuurder Beryl wel heeft geïnformeerd over de financiële situatie en Beryl er zelf mee heeft ingestemd om de rechtsverhouding voort te zetten. Hoewel achteraf beschouwd het voortzetten van de onderneming niet de juiste keuze is geweest, kan naar het oordeel van het hof in de gegeven omstandigheden van het geval de bestuurder daarvan geen persoonlijk ernstig verwijt worden gemaakt, gezien de aan een bestuurder toekomende ruimte om een reddingspoging te doen. Het gerechtshof vernietigt het vonnis van de rechtbank en wijst de vordering van de curator q.q. af.

Uitkoopprocedure voor aandelen in gezamenlijk bedrijf van gescheiden echtpaar

Een echtpaar exploiteert een horecaonderneming via een besloten vennootschap. De man houdt de meerderheid van de aandelen in het kapitaal van de vennootschap, de vrouw houdt het restant van de aandelen. Na het uitspreken van een echtscheiding door de rechter, start de man een uitkoopprocedure tegen zijn ex-vrouw ter zake van de aandelen die zij houdt in het kapitaal van de vennootschap. De vrouw betwist de door de man gestelde waarde van de aandelen en vordert in reconventie dat de waarde van de aandelen hoger wordt vastgesteld. Zij stelt dat zij ernstige stoffelijke schade zal lijden als de uitkoopvordering wordt toegewezen, wat reden zou zijn voor afwijzing van de uitkoopvordering ex artikel 2:201a lid 4 BW. Daarnaast stelt de vrouw een vordering in tot inzage van bepaalde stukken op grond van artikel 843a Rv. De OK overweegt dat de enkele omstandigheid dat de vast te stellen uitkoopprijs in de ogen van de vrouw te laag is, niet maakt dat sprake is van ernstige stoffelijke schade in de zin van artikel 2:201a lid 4 BW. De vrouw verzet zich op zichzelf niet tegen de overdracht van de aandelen, reden waarom de OK de uitkoopvordering in beginsel toewijst. De OK komt in dit tussenarrest tot het oordeel dat de prijs van de aandelen op basis van de overgelegde stukken niet kan worden vastgesteld en gelast een deskundigenonderzoek. Omdat de deskundige toegang heeft tot de stukken die de vrouw vordert, had de vrouw beter moeten onderbouwen wat haar belang was bij haar 843a-vordering. Die vordering wordt dan ook afgewezen. De kosten voor het deskundigenonderzoek komen voor rekening van de man. Iedere verdere beslissing wordt door de OK aangehouden.

Bestuurder van Small Bite B.V./OCS, Ortho Corpus Slim B.V.

Een bestuurder wordt door een benadeelde contractspartij aansprakelijk gesteld op grond van de algemene onrechtmatige daad. De Hoge Raad oordeelt dat geen sprake is van aanvulling van de grondslagen van de vordering wanneer het hof vervolgens het leerstuk van bestuurdersaansprakelijkheid toepast en de vordering toewijst.

Enquête Willibrordushof Projectontwikkeling B.V.

OK; enquête. In deze zaak wordt een onderzoek naar de gang van zaken verzocht bij een vennootschap die zich bezighoudt met het ontwikkelen en exploiteren van vastgoed. De vennootschap heeft twee aandeelhouders die beide ook bestuurder zijn. Een van de twee bestuurders wordt buiten de besluitvorming gehouden, terwijl de andere bestuurder transacties verricht met een ogenschijnlijk tegenstrijdig belang, waardoor de vennootschap naar het voorlopig oordeel van de OK een corporate opportunity is ontnomen. Het gaat daarbij om de aankoop door de bestuurder van een perceel, terwijl de herontwikkeling van dat perceel deel uitmaakte van een project dat de vennootschap ontwikkelde. Diverse kosten die betrekking hebben op het perceel, zijn vervolgens wel ten laste van de vennootschap gebracht. Ook heeft de vennootschap, daarbij vertegenwoordigd door de bestuurder die de verzoekende bestuurder onvoldoende betrekt, twee van de door de vennootschap ontwikkelde percelen tegen zeer gunstige voorwaarden verkocht aan familieleden, zonder dat de aandeelhoudersvergadering van de vennootschap daarvan op de hoogte is gesteld. Naar zeggen van de verzoekende bestuurder worden door hem gedane voorstellen voor agendapunten niet op de agenda van de algemene vergadering geplaatst en wordt aan hem stelselmatig informatie onthouden. Het voorgaande getuigt volgens de OK van een verstoorde verhouding tussen de bestuurders, zowel in hun hoedanigheid van aandeelhouder als in die van bestuurder. Als gevolg van de verstoorde verhouding wordt de benodigde besluitvorming van de gezamenlijk bevoegde bestuurders belet en heeft de verzoekende bestuurder, ondanks dat hij bestuurder is, geen toegang tot de administratie en de bankrekeningen van de vennootschap. Nu geen verweer wordt gevoerd, acht de OK daarmee voldoende gronden aanwezig om te twijfelen aan een juist beleid en de juiste gang van zaken en wordt een onderzoek bevolen.

Bestuurder Genmed Holding Corporation/Obligatiehouders

Een bestuurder geeft brochures uit voor de uitgifte van obligaties waarin onjuiste informatie blijkt te staan. Enkele obligatiehouders spreken hem aan voor de daardoor door hen geleden schade. Zowel de rechtbank als het hof wijzen de vordering van de obligatiehouders toe en oordelen dat de brochures misleidende mededelingen bevatten en dat de bestuurder in verband daarmee persoonlijk aansprakelijk is jegens de obligatiehouders. Het gaat hier om een specifiek geval van bestuurdersaansprakelijkheid ex artikel 6:162 BW: een bestuurder brengt misleidende informatie over de toestand van de vennootschap naar buiten, waarbij beleggers op basis van die onjuiste informatie transacties hebben verricht die uiteindelijk slecht zijn uitgepakt. A-G Lindenbergh bespreekt dat in zo’n geval voorzienbaarheid in twee opzichten van betekenis is bij de toetsing aan de ernstigverwijtmaatstaf. Ten eerste (i) dat de onjuistheid en/of onvolledigheid van de mededeling bij de bestuurder bekend is (althans moet zijn) en die mededeling van zodanige aard is dat voorzienbaar is dat een schuldeiser hierdoor een misleidende voorstelling van zaken wordt geboden; en (ii) dat het voor de bestuurder voorzienbaar is dat beleggers nadeel door zijn mededeling kunnen ondervinden. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep nu de klachten niet kunnen leiden tot vernietiging van het arrest van het hof, en doet de zaak af met toepassing van artikel 81 RO, overeenkomstig de conclusie van A-G Lindenbergh.