Geachte heer/mevrouw,

Bijgaand treft u een nieuwe OR Update aan. Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.

Rechtspraak

Hierbij de nieuwsbrief met daarin een korte weergave van de recent verschenen ondernemingsrechtelijke uitspraken. Het betreft een selectie.

Ga naar onze website (www.or-updates.nl) of klik op een or-nummer om de hele samenvatting te lezen. Daar kunt u ook gebruikmaken van onze zoekmachine om te zoeken op artikelnummer, onderwerp, advocaat, rechter en nog veel meer!

In het bijzonder wijs ik u graag op de volgende uitspraken.

Hoge Raad

Stuitingsmededeling aan vof heeft ook stuitende werking jegens individuele vennoot in privé
In OR 2020-0316 oordeelt de Hoge Raad dat een stuitingsmededeling die aan een vof is gericht, ook stuitende werking heeft ten aanzien van de verjaring van een vordering op een individuele vennoot in privé.

Bestuurder kan contractuele band hebben als bestuurder en als werknemer
In OR 2020-0304 is een parttime bestuurder tevens parttime werknemer. Kan een bestuurder twee contractuele relaties hebben met de vennootschap? En wie is bevoegd om de beloningen ten aanzien van die contractuele relaties aan te gaan namens de vennootschap? Het hof is van oordeel dat dit kan. De RvC is op basis van de statuten bevoegd ten aanzien van de beloning van de bestuurder. Het bestuur is bevoegd ten aanzien van de beloning als werknemer. Een duidelijke functiesplitsing levert geen strijdigheid op met het Imeko-arrest. De Hoge Raad verwerpt het beroep op grond van artikel 81 RO.

Hof

Bestuurdersaansprakelijkheid van executeur testamentair van een DGA
OR 2020-0314 betreft de voortzetting van een procedure tegen de executeur testamentair van een DGA wegens (feitelijk) bestuurdersaansprakelijkheid. Na een tussenarrest van het hof wordt de vordering van een schuldeiser (verhuurder) van de vennootschap alsnog voldaan, maar niet de volledige boete. Het hof wijst de vordering van de schuldeiser tegen de executeur testamentair af op grond van bestuurdersaansprakelijkheid (Ontvanger/Roelofsen). De executeur testamentair treft als (feitelijk) bestuurder geen persoonlijk ernstig verwijt voor het onbetaald laten van een gedeelte van de boete, omdat er verschillende opvattingen mogelijk zijn over de wijze waarop de boete zou moeten worden berekend.

Bestuurdersaansprakelijkheid na turboliquidatie afgewezen, geen selectieve betaling
In OR 2020-0312 vordert appellante van geïntimeerde, de (middellijk) bestuurder van een inmiddels geturboliquideerde vennootschap, tot terugbetaling van een lening. Evenals eerder de rechtbank wijst het hof de vordering af. Volgens het hof staat genoegzaam vast dat er ten tijde van de liquidatie geen baten waren, zodat de bestuurder niet onrechtmatig heeft gehandeld door tot turboliquidatie over te gaan. Evenmin is sprake van onrechtmatige selectieve betaling.

Bestuurdersaansprakelijkheid bestuurder failliete zorgstichting toegewezen wegens declareren van niet-verleende zorg
In OR 2020-0310 spreken drie gemeenten de bestuurder van een inmiddels failliete zorgstichting aan wegens onrechtmatig handelen bij het namens de zorgstichting declareren van niet-verleende zorg bij de gemeenten. De Rechtbank Gelderland wijst in eerste aanleg de vordering van de gemeenten af. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden wijst de vordering echter toe en veroordeelt de bestuurder tot vergoeding van de schade die de gemeenten hebben geleden door het onrechtmatige handelen van de bestuurder. Aan de bestuurder kan naar het oordeel van het gerechtshof een persoonlijk ernstig verwijt worden gemaakt, omdat hij met het declareren van niet-verleende zorg bewerkstelligde dat de stichting haar contractuele verplichtingen jegens de gemeenten niet nakwam, wetende dat de stichting geen verhaal zou bieden voor de teveel betaalde zorguitkeringen.

Bestuurdersaansprakelijkheid: geen omkering bewijslast
In OR 2020-0306 stelt appellante in hoger beroep de persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder en de leden van de Raad van Toezicht van haar opdrachtgever SWEM aan de orde. De rechtbank heeft in eerste aanleg alle vorderingen daaromtrent afgewezen. Het hof ziet geen grond voor de omkering van de bewijslast op het punt van het persoonlijk ernstig verwijt dat de bestuurder moet treffen. Van een bijzondere situatie als aan de orde in het arrest Romme/Bakker (ECLI:NL:HR:1994:ZC1393) is volgens het hof geen sprake. Het hof laat appellante toe in verdere bewijsvoering ter onderbouwing van haar stellingen en houdt iedere verdere beslissing aan.

Bestuurdersaansprakelijkheid huurder afgewezen wegens bekendheid financiële informatie bij de verhuurder
In OR 2020-0305 stelt verhuurder de bestuurder van een gefailleerde huurder aansprakelijk voor schade ten gevolge van onbetaald gelaten huurpenningen. De rechtbank en het hof wijzen de vorderingen af: verhuurder wist geruime tijd van de financiële problemen van de huurder.

Bestuurdersaansprakelijkheid vanwege niet-tijdige afdracht pensioenpremies
In OR 2020-0302 is de bestuurder-werknemer persoonlijk aansprakelijk voor niet-tijdige afdracht van pensioenpremies wegens schending van de mededelingsplicht inzake betalingsonmacht van de vennootschap na beslaglegging van debiteuren, kasgeld en banksaldi.

Geen bestuurdersaansprakelijkheid vanwege turboliquidatie
In OR 2020-0298 wordt bestuurdersaansprakelijkheid vanwege de keuze voor een turboliquidatie in plaats van de aanvraag van het faillissement afgewezen. De feitelijke stellingen dat er nog baten aanwezig zouden zijn in de geturboliquideerde vennootschap is onvoldoende onderbouwd.

Opheffing beslag wegens wijziging van de maten in de maatschap
In OR 2020-0311 is beslag gelegd door de maatschap, maar onduidelijk is door welke maten de maatschap wordt gevormd. Het beslag dat gelegd is door de maatschap is gelegd door de maten gezamenlijk. Gedurende het geschil is de maatschap van naam veranderd en zijn nieuwe maten toegetreden, waardoor zich de vraag voordoet of de maatschap die beslag heeft gelegd dezelfde maatschap is die de titel heeft. Het hof oordeelt dat sprake is van een voortzetting van de oude maatschap, maar dat de vordering die centraal staat in de procedure niet is gecedeerd aan de nieuwe maten. Het beslag wordt opgeheven.

Ondernemingskamer

Onderzoek bij SKU omdat door het handelen van de bisschoppenconferentie het belang van SKU wordt geschaad
In OR 2020-0309 beveelt de OK een onderzoek naar de gang van zaken bij Stichting Katholieke Universiteit en treft onmiddellijke voorzieningen. De Bisschoppenconferentie gebruikt haar benoemingsbevoegdheid en blokkerende stem in het kader van statutenwijziging om een onbereikbaar doel te bereiken. De Bisschoppenconferentie blokkeert een benoeming, omdat de kandidaat niet kerkelijk gehuwd is, en werkt ook een statutenwijziging die een herstructurering van de governance beoogt tegen. Een adequate samenstelling van het bestuur van SKU en de doorvoering van de beoogde herstructurering zijn hierdoor niet mogelijk. Het belang van SKU wordt geschaad.

Onderzoek bevolen in Socius, onder meer wegens verstoorde verhoudingen aandeelhouders
In OR 2020-0308 verzoekt een aandeelhouder in Socius Wonen B.V. de OK een onderzoek te gelasten naar het beleid en de gang van zaken bij Socius en diens dochtervennootschappen. De OK wijst het verzoek toe wegens de ernstig verstoorde verhouding tussen de aandeelhouders die nadelige gevolgen voor de vennootschap met zich brengt. Met verwijzing naar HR 3 april 2020, ECLI:NL:HR:2020:478 (SNS) bepaalt de OK dat het onderzoek ook betrekking zal hebben op de dochtervennootschappen, omdat zij in een groep in de zin van artikel 2:24b BW met elkaar zijn verbonden en Socius het beleid of de gang van zaken van de dochtervennootschappen bepaalt. Ook benoemt de OK een tijdelijk bestuurder ten aanzien van Socius en worden alle aandelen, behoudens één per aandeelhouder, ten titel van beheer overgedragen aan een door de OK benoemde beheerder van aandelen.

Onderzoek bevolen vanwege verstoorde verhoudingen op bestuurs- en aandeelhoudersniveau die het functioneren beperken
In OR 2020-0307 oordeelt de OK dat er gegronde redenen zijn voor twijfel bij joint venture. Er is sprake van verstoorde verhoudingen op bestuurs- en aandeelhoudersniveau. De OK gelast een onderzoek maar houdt de benoeming van een onderzoeker aan, om te bezien of het geschil kan worden opgelost via voorlopige voorzieningen. Daartoe benoemt de OK als onmiddellijke voorziening een tijdelijke bestuurder met beslissende stem en draagt tevens de aandelen over ten titel van beheer.

Waardering van aandelen in de uitkoopprocedure ex artikel 2:201a BW
In OR 2020-0315 staat de waardering van de aandelen die vallen onder de uitkoopregeling van artikel 2:201a BW centraal. Een zoon wenst de laatste 5% van de aandelen in een supermarkt-bv die een Jumbo exploiteert, van zijn vader over te nemen. De OK oordeelt dat de waardering uit het deskundigenrapport ten aanzien van de vaststelling van de waarde van de aandelen wordt aangehouden bij de overdracht van de aandelen.

Rechtbank

Hema is niet onzorgvuldig geweest jegens obligatiehouders die ‘out of the money’ zijn
OR 2020-0301 geeft een samenvatting van het kort geding tegen de herstructurering van de Hema. Geoordeeld wordt dat de Hema niet onzorgvuldig is geweest jegens obligatiehouders die ‘out of the money’ zijn.

Bestuurdersaansprakelijkheid wegens betalen nieuwe schuldeisers (betalingsonwil)
In OR 2020-0295 spreekt Support Me met succes de bestuurder van ICCD aan voor onbetaald gebleven facturen, gemiste omzet en kosten, nu de bestuurder na de veroordeling van ICCD bij verstek tot betaling daarvan géén betalingen aan Support Me heeft gedaan, maar wel aan andere (nieuwe) schuldeisers. Volgens de rechtbank is sprake van ernstig verwijtbaar handelen binnen het bereik van het leerstuk van selectieve betaling, indien in een dergelijk geval aan de bestuurder in persoon een verstekvonnis wordt betekend waarbij de rechtspersoon is veroordeeld tot betaling van een fors bedrag, waarna die bestuurder zich niet inspant om ervoor te zorgen dat wordt voldaan aan die veroordeling, terwijl andere crediteuren wel worden betaald.

Bestuurdersaansprakelijkheid en vereenzelviging
In OR 2020-0297 ondertekent de middellijk bestuurder van meerdere vennootschappen een financieringsovereenkomst die inhoudt dat financiering bestemd is voor een specifiek project en dat de bestuurder hoofdelijk aansprakelijk is. Het geld wordt vervolgens gebruikt voor andere doelen. De bestuurder was blijkens e-mails vooraf van plan om hoofdelijkheid door de echtgenote te laten vernietigen ex artikel 1:89 BW. Dat handelen levert bestuurdersaansprakelijkheid op.

Bestuurdersaansprakelijkheid wegens ondoordachte doorstart
In OR 2020-0296 concludeert de rechtbank dat het doorzetten van de doorstart ondanks het wegvallen van een (ruime) financiering en zonder duidelijk (aangepast) businessplan en afdoende maatregelen in de zin van ruime betalingsafspraken onbehoorlijk bestuur in de zin van artikel 2:248 BW oplevert.

Bestuurdersaansprakelijkheid toegewezen op grond van artikel 2:248 BW
In OR 2020-0323 houdt de rechtbank een bestuurder aansprakelijk voor het faillissementstekort vanwege schending van zowel de boekhoudplicht als de publicatieplicht en het ontbreken van andere omstandigheden die een belangrijke oorzaak van het faillissement zouden kunnen zijn geweest.

Bestuurdersaansprakelijkheid wegens de wetenschap dat de vennootschap niet kan nakomen
In OR 2020-0300 verkoopt een latere failliet aan een andere vennootschap alle activa, waarbij de koopsom niet is betaald. De bestuurder van de koper wordt veroordeeld tot vergoeding van schade, omdat hij wist dat de vennootschap de koopsom niet kon betalen.

Curator moet ex artikel 843a Rv rekeningafschriften afstaan, onttrekken van geld voorafgaand aan turboliquidatie
In OR 2020-0299 wordt de curator van Smartbids op grond van artikel 843a Rv veroordeeld tot afgifte van rekeningafschriften aan Pronto en Mondial. Uit deze afschriften zou moeten blijken of de bestuurders van Smartbids aansprakelijk zijn, omdat in aanloop naar turboliquidatie geld is onttrokken aan de vennootschap.

Aandeelhouderslening die teniet gaat na overdracht van de aandelen
In OR 2020-0321 lenen twee aandeelhouders beiden € 40.000 aan hun bv. Een van de twee wil zich op enig moment terugtrekken. Een nieuwe aandeelhouder is bereid om de aandelen van deze aandeelhouder over te nemen tegen een bedrag van € 17.500. Na afloop van de transactie wendt de oud-aandeelhouder zich tot de bv en eist terugbetaling van de uitgeleende som geld. De bv betoogt in deze procedure dat de vordering teniet is gegaan, en baseert zich daarvoor op de notariële akte in verband met de verkoop en levering van de aandelen. De rechtbank overweegt dat de tekst van de akte de desbetreffende vordering niet precies omschrijft, maar dat voldoende duidelijk is dat partijen het bij de betaling van € 17.500 wilden laten. De vordering van de oud-aandeelhouder wordt afgewezen.

Verzoek van koper tot inzage informatie over de doelvennootschap afgewezen
In OR 2020-0326 komt een geschil in het kader van een voorgenomen overname tussen koper enerzijds en de doelvennootschap en verkoper anderzijds (in de pers aangeduid als de Brillenoorlog). Koper eist in kort geding inzage in bepaalde documenten om te kunnen beoordelen of de doelvennootschap en/of de verkoper de op haar rustende verplichtingen jegens verkoper nakomt. Verkoper en de doelvennootschap stellen dat de koper zich op een ongeoorloofde fishing expedition begeeft. De voorzieningenrechter wijst de vorderingen af.

Stilzwijgende herbenoeming van een bestuurder leidt tot rechtsgeldig genomen ontslagbesluit
In OR 2020-0319 oordeelt de voorzieningenrechter dat de bestuurder van een Stak stilzwijgend is herbenoemd, en dat stilzwijgende herbenoeming op basis van de statuten mogelijk was, zodat deze bestuurder kon deelnemen aan de besluitvorming tot het ontslag van de bestuurder van een dochtermaatschappij.

Ontslagbesluit stichting vernietigd wegens schending hoorplicht
In OR 2020-0325 vordert een bestuurder van een stichting nietigverklaring en subsidiair vernietiging van het ontslagbesluit. De vordering tot nietigverklaring wordt afgewezen. De rechtbank vernietigt echter het ontslagbesluit, omdat niet is voldaan aan de hoorplicht voorafgaande aan het ontslagbesluit.

Besluit tot ontzetting uit het lidmaatschap van een vereniging geschorst
In OR 2020-0324 vordert een jager vernietiging van het besluit van een jagersvereniging tot ontzetting uit zijn lidmaatschap. De voorzieningenrechter oordeelt dat voor ontzetting onvoldoende grond was en schorst het besluit.

Besluit tot opzegging lidmaatschap van een vereniging blijft in stand
In OR 2020-0313 wordt het lidmaatschap van een lid opgezegd bij een watersportvereniging en wordt het lid verboden om het verenigingsterrein te bezoeken, omdat het lid zich onredelijk heeft gedragen en zich niet aan de afspraken met het bestuur heeft gehouden. Het lid vordert dat het opzeggingsbesluit moet worden vernietigd, omdat het in wezen ging om ontzetting, het besluit in strijd is met de redelijkheid en billijkheid en het ervoor zorgt dat de echtgenote van het lid hem niet kan meenemen als introducé. Het hof oordeelt dat alle grieven falen, omdat het bestuur in beginsel vrij was om te kiezen voor opzegging in plaats van ontzetting, de houding van het lid meebracht dat het voortduren van het lidmaatschap redelijkerwijs niet van het bestuur kon worden gevergd en het bestuur in dit geval de belangen van de vereniging zwaarder kon laten wegen dan de belangen van de echtgenote.

Verzoek tot wijziging statuten, waarin toestemming van de rechtbank is opgenomen, afgewezen
In OR 2020-0318 verzoekt een besloten vennootschap de rechtbank toestemming voor het wijzigen van een artikel uit haar statuten. Dit artikel bepaalt dat voor wijziging van dat artikel en voor wijziging van bepaalde andere artikelen voorafgaande rechterlijke toestemming is vereist. De rechtbank wijst het verzoek af, omdat het haar taak en bevoegdheid niet is deze toestemming te verlenen. Volgens de rechtbank kan de algemene vergadering het bewuste artikel zelf wijzigen op grond van artikel 2:231 lid 1 BW. Dit artikel bepaalt dat, mocht wijziging zijn uitgesloten, wijziging niettemin mogelijk is met algemene stemmen in een vergadering waarin het gehele geplaatste kapitaal is vertegenwoordigd.

Onbevoegdheid RvC van lokale Rabobank om een vaststellingsovereenkomst aan te gaan met diens directievoorzitter
In OR 2020-0317 speelt een geschil omtrent de bevoegdheid van de raad van commissarissen van een lokale Rabobank om een vaststellingsovereenkomst met diens directievoorzitter aan te gaan. Eiser vordert van de Rabobank nakoming van de vaststellingsovereenkomst. De rechtbank wijst de vordering af vanwege het ontbreken van desbetreffende bevoegdheid op de voet van de interne reglementen van de Rabobank.

Uitleg ledenovereenkomst van een coöperatie
In OR 2020-0320 staat de uitleg van een ledenovereenkomst in een coöperatie centraal. Bij de uitleg van een ledenovereenkomst van een coöperatie van medisch specialisten die in beginsel rechten en plichten voor 400 leden in het leven roept, wordt een meer geobjectiveerde norm van uitleg gehanteerd. Uitgangspunt is de bedoeling van partijen, maar de CAO-norm zal sneller van toepassing zijn. De rechtbank blijft dicht bij de tekst van de overeenkomst, wat in het onderhavige geval voor de uittredend arts meebrengt dat hij geen recht heeft op een uitgroeivergoeding en aan het concurrentiebeding kan worden gehouden.

Aansprakelijkheid maten van een maatschap
In OR 2020-0322 vordert eiser nakoming van een overeenkomst, gesloten met een vennoot van een maatschap. De kantonrechter oordeelt dat indien de handelende maat bevoegd in naam van de maatschap heeft gehandeld, de andere maten (met of zonder beheersbevoegdheid) bij een openbare maatschap krachtens artikel 7A:1680 BW voor gelijke delen jegens de wederpartij aansprakelijk zijn. De vordering van eiser wordt toegewezen.

Rest mij nog u een bijzonder goede dag toe te wensen.

Met vriendelijke groet,

Emmanuel Lokin
Hoofdredacteur OR Updates