Update
Geachte mevrouw/heer,
Bijgaand treft u een nieuwe OR Update aan.
Rechtspraak
In deze nieuwsbrief vindt u een overzicht van de rechtspraak die de afgelopen periode op www.or-updates.nl is gepubliceerd.
Onderaan deze mail vindt u handige linkjes met weekoverzichten per instantie en kunt u de pdf met alle nieuw toegevoegde samenvattingen van ondernemingsrechtelijke uitspraken vanaf de website downloaden.
Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit:
Gerechtshof Amsterdam (OK) 17 mei 2023, OR 2023-0126, Enquête Estro Groep
De curator van de Estro Groep heeft de OK verzocht wanbeleid vast te stellen op basis van het gedeponeerde onderzoeksverslag. De OK stelt vast dat zich wanbeleid heeft voorgedaan in de periode van voorbereiding en effectuering van de overname en dat alle toenmalige bestuurders en commissarissen daarvoor verantwoordelijk zijn. Het medezeggenschapsorgaan van de Estro Groep is voorafgaand aan de overname onvolledig en onjuist geïnformeerd door het bestuur. Daarnaast is sprake geweest van onzorgvuldige besluitvorming door het bestuur, nu zij geen afdoende belangenafweging heeft gemaakt ten aanzien van de voorgenomen juridische fusie. Op grond daarvan vernietigt de OK enkele déchargebesluiten. Daarnaast oordeelt de OK dat de commissarissen geen betekenisvolle invulling hebben gegeven aan hun taak als commissaris en dat hen daarvan persoonlijk een verwijt valt te maken. De OK veroordeelt de commissarissen daarom in de onderzoekskosten.
Rechtbank Rotterdam 17 mei 2023, OR 2023-0129, Borsboom q.q./Bestuurders van Dudok Groep B.V.
De curator van Dudok Groep heeft de bestuurders aansprakelijk gesteld op grond van artikel 2:248 BW met toepassing van het bewijsvermoeden wegens schending van de publicatieplicht. De bestuurders slagen er niet in een andere belangrijke oorzaak van het faillissement aannemelijk te maken. In de uitspraak staat onder andere een herstructurering centraal. De rechtbank verwijt de bestuurders dat zij daarbij de activa aan Dudok Groep onttrokken, zonder dat daar een voor verhaal door de schuldeisers van Dudok Groep vatbaar vermogensbestanddeel voor in de plaats is gekomen. Het stond bestuurders volgens de rechtbank niet vrij om de belangen van alle stakeholders van het geheel van de aan hen gelieerde vennootschappen – de bestuurders noemen dit het concernbelang – te laten prevaleren boven de belangen van de schuldeisers van Dudok Groep. Er was volgens de rechtbank te weinig samenhang tussen de diverse op enigerlei wijze aan de bestuurders gelieerde ondernemingen om van een concern te kunnen spreken. De bestuurders hebben tevens de bij de herstructurering betrokken notaris in vrijwaring opgeroepen in een poging hun aansprakelijkheid af te wentelen op de notaris. Ook daarin slagen zij niet.
Rechtbank Limburg 8 maart 2023, OR 2023-0130, Uittreding/uitstoting aandeelhouder Pro-Health B.V.
Twee partijen werken samen in een joint venture. Op enig moment verslechteren de onderlinge verhoudingen. De ene aandeelhouder vordert om uit te mogen treden uit de joint venture. De gevorderde uittreding wordt door de rechtbank afgewezen omdat de aandeelhouder die uittreding vordert de ontstane situatie mede zelf heeft veroorzaakt door gedragingen die in strijd zijn met de redelijkheid en billijkheid als bedoeld in artikel 2:8 lid 1 BW. De andere aandeelhouder vordert in reconventie uitstoting van de aandeelhouder die uittreding vorderde. De rechtbank overweegt op basis van de parlementaire geschiedenis dat het bij uitstoting enkel gaat om gedragingen die de uit te stoten aandeelhouder heeft verricht in de hoedanigheid van aandeelhouder en waardoor het functioneren van de vennootschap in gevaar is gekomen omdat besluitvorming niet mogelijk is. In dit geval ging het om handelen als bestuurder, waardoor ook de vordering in reconventie wordt afgewezen.
Gerechtshof Amsterdam (OK) 23 februari 2023, OR 2023-0131, Enquête Ministerie van Voedingszaken B.V.
Een aandeelhouder van een besloten vennootschap verzoekt de OK een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van die vennootschap en enkele onmiddellijke voorzieningen te treffen. De twee andere aandeelhouders zijn belanghebbenden in deze procedure. Het belang van de verzoekende aandeelhouder in het kapitaal van de vennootschap is groter dan dat van de twee andere aandeelhouders, maar staat de facto gelijk aan dat van een minderheidsaandeelhouder omdat de twee andere aandeelhouders gezamenlijk optrekken. De twee andere aandeelhouders hebben een nieuwe vennootschap opgericht en zijn doende om de besloten vennootschap materieel te liquideren door de activa over te dragen aan de nieuwe vennootschap. De verzoekende aandeelhouder is van mening dat de vennootschap geen afstand om niet had mogen doen van het enig actief in de vennootschap, niet de uitstoting van de verzoekende aandeelhouder in de algemene vergadering ter stemming had mogen brengen (dit betreft uitstoting via een bijzondere statutaire blokkeringsregeling) en aan de informatieverzoeken van de verzoekende aandeelhouder had moeten voldoen. De OK treft mondeling op de zitting enkele onmiddellijke voorzieningen. Deze onmiddellijke voorzieningen worden in de beschikking ongewijzigd gehandhaafd en de OK wijst het verzoek om een onderzoek toe. Reden voor toewijzing van het enquêteverzoek is onder meer de constatering dat pas om goedkeuring van de algemene vergadering werd gevraagd voor een handeling die de materiële liquidatie van de vennootschap tot gevolg zou hebben (namelijk de inkoop om niet van aandelen in het kapitaal van de dochteronderneming van de vennootschap) op een moment dat die inkoop al plaats had gevonden.
Onze zoekfunctie
Wist u dat OR Updates uit meer bestaat dan deze nieuwsbrief?
Onze website biedt u bijvoorbeeld de mogelijkheid om op doeltreffende wijze de database te doorzoeken, zodat u de voor u relevante uitspraken kunt vinden. Zo kunt u bijvoorbeeld zoeken op onderwerp, instantie, rechter of advocaat.
Kijk hier voor meer informatie over de mogelijkheden.
Inzenden eigen rechtspraak
Beschikt u zelf over een nog niet gepubliceerde uitspraak die relevant is voor de ondernemingsrechtpraktijk en rechtsontwikkeling, dan kunt u mailen naar or-updates@budh.nl. Wij stellen dat erg op prijs.
Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar info@boomjuridisch.nl.
Met vriendelijke groet,
Karel Boonzaaijer, Corinne Kuipers, Evert Leemreis en Emmanuel Lokin
Hoofdredactie OR Updates
Hof
- Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam OK; enquête. De RvC verzoekt namens twee vennootschappen een enquête en onmiddellijke voorzieningen vanwege de betrokkenheid van bestuurder en grootaandeelhouder Sanderink. De OK oordeelt dat Sanderink niet meer in staat is de onderneming van de vennootschappen te leiden bij de uitdagingen waar deze voor staat. Bovendien willen de accountant en de banken niet meer met de onderneming samenwerken als Sanderink daarvan bestuurder is of daarbij betrokken is. In de huidige governance blijft Sanderink teveel invloed houden op de onderneming. Tot slot leidt een langlopend conflict van Sanderink met zijn voormalige partner tot onrust binnen de onderneming. Sanderink wordt geschorst als bestuurder, en de (indirect) door hem gehouden aandelen in Oranjewoud worden (minus één aandeel) overgedragen aan een beheerder van aandelen. 01-06-2023
- Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam OK; enquête. De curator van de Estro Groep heeft de OK verzocht wanbeleid vast te stellen op basis van het gedeponeerde onderzoeksverslag. De OK stelt vast dat zich wanbeleid heeft voorgedaan in de periode van voorbereiding en effectuering van de overname en dat alle toenmalige bestuurders en commissarissen daarvoor verantwoordelijk zijn. Het medezeggenschapsorgaan van de Estro Groep is voorafgaand aan de overname onvolledig en onjuist geïnformeerd door het bestuur. Daarnaast is sprake geweest van onzorgvuldige besluitvorming door het bestuur, nu zij geen afdoende belangenafweging heeft gemaakt ten aanzien van de voorgenomen juridische fusie. Op grond daarvan vernietigt de OK enkele déchargebesluiten. Daarnaast oordeelt de OK dat de commissarissen geen betekenisvolle invulling hebben gegeven aan hun taak als commissaris en dat hen daarvan persoonlijk een verwijt valt te maken. De OK veroordeelt de commissarissen daarom in de onderzoekskosten. 17-05-2023
- Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam Een bv heeft twee aandeelhouders. De meerderheidsaandeelhouder stelt een uitkoopprocedure in tegen de minderheidsaandeelhouder. De minderheidsaandeelhouder doet, zonder succes, een beroep op de afwijzingsgronden van artikel 2:201a lid 4 BW. De OK wijst de vordering toe. 18-04-2023
- Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam OK; enquête. De twee aandeelhouders van een joint venture proberen zonder succes tot ontvlechting van hun samenwerking te komen. Daarna ontstaat een impasse in de besluitvorming binnen de joint venture. De ene aandeelhouder vraagt aan de andere aandeelhouder (die teven bestuurder is) om een aandeelhoudersvergadering bijeen te roepen. Dat weigert de bestuurder-aandeelhouder. De aandeelhouder die niet tevens bestuurder van de joint venture is, roept vervolgens zelf een algemene vergadering bijeen op een datum waarvan hij weet dat de bestuurder verhinderd is. Op de agenda voor die vergadering staat niet ondubbelzinnig het ontslag van de bestuurder vermeld. Als de bestuurder-aandeelhouder niet verschijnt, ontslaat de andere aandeelhouder hem als bestuurder en benoemt zichzelf als bestuurder. De beweerdelijk ontslagen bestuurder werkt niet mee aan de overdracht van het bestuur van de joint venture. Vervolgens verzoekt de aandeelhouder die de algemene vergadering bijeen had geroepen om een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken binnen de vennootschap en uitschrijving uit het handelsregister van de (naar zijn zeggen) ontslagen bestuurder van de vennootschap. De OK wijst het verzoek tot een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken binnen de vennootschap toe. De gang van zaken rondom de algemene vergadering vormt naar het oordeel van de OK gegronde reden om te twijfelen aan een juist beleid en een juiste gang van zaken die een onderzoek rechtvaardigen. De impasse die tussen de aandeelhouders bestaat, zorgt voor een onwerkbare situatie binnen de joint venture. Het oordeel van de OK is niet tevens gestoeld op de weigering om het bestuur over te dragen, omdat er diverse gebreken kleven aan het ontslagbesluit. De OK treft onmiddellijke voorzieningen: de bestuurder wordt geschorst, een onafhankelijke bestuurder wordt benoemd en alle aandelen – op een van beide aandeelhouders na – worden ten titel van beheer overgedragen aan een beheerder. 16-03-2023
- Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam OK; enquête. Een aandeelhouder van een besloten vennootschap verzoekt de OK een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van die vennootschap en enkele onmiddellijke voorzieningen te treffen. De twee andere aandeelhouders zijn belanghebbenden in deze procedure. Het belang van de verzoekende aandeelhouder in het kapitaal van de vennootschap is groter dan dat van de twee andere aandeelhouders, maar staat de facto gelijk aan dat van een minderheidsaandeelhouder omdat de twee andere aandeelhouders gezamenlijk optrekken. De twee andere aandeelhouders hebben een nieuwe vennootschap opgericht en zijn doende om de besloten vennootschap materieel te liquideren door de activa over te dragen aan de nieuwe vennootschap. De verzoekende aandeelhouder is van mening dat de vennootschap geen afstand om niet had mogen doen van het enig actief in de vennootschap, niet de uitstoting van de verzoekende aandeelhouder in de algemene vergadering ter stemming had mogen brengen (dit betreft uitstoting via een bijzondere statutaire blokkeringsregeling) en aan de informatieverzoeken van de verzoekende aandeelhouder had moeten voldoen. De OK treft mondeling op de zitting enkele onmiddellijke voorzieningen. Deze onmiddellijke voorzieningen worden in de beschikking ongewijzigd gehandhaafd en de OK wijst het verzoek om een onderzoek toe. Reden voor toewijzing van het enquêteverzoek is onder meer de constatering dat pas om goedkeuring van de algemene vergadering werd gevraagd voor een handeling die de materiële liquidatie van de vennootschap tot gevolg zou hebben (namelijk de inkoop om niet van aandelen in het kapitaal van de dochteronderneming van de vennootschap) op een moment dat die inkoop al plaats had gevonden. 23-02-2023
Rechtbank
- Rechtbank Den Haag In verband met een ongeneselijke ziekte van de bestuurder heeft een stichting haar activiteiten beëindigd. De stichting is ontbonden (geturboliquideerd) zonder de huurovereenkomst correct af te wikkelen. Op verzoek van de verhuurder wordt het faillissement van de stichting uitgesproken. Mogelijk is er een (potentiële) bate in de vorm van een vordering uit hoofde van bestuurdersaansprakelijkheid. 06-06-2023
- Rechtbank Overijssel De curator van een failliete bv stelt de (indirecte) bestuurders aansprakelijk voor het boedeltekort. De rechtbank oordeelt dat de bestuurders aansprakelijk zijn, omdat zij hun taak onbehoorlijk hebben vervuld. Een van de jaarrekeningen is (30 dagen) te laat gedeponeerd en de bestuurders zijn ongebruikelijke en kostbare financieringsovereenkomsten aangegaan voor de bouw van een zorghotel. 24-05-2023
- Rechtbank Rotterdam De curator van Dudok Groep heeft de bestuurders aansprakelijk gesteld op grond van artikel 2:248 BW met toepassing van het bewijsvermoeden wegens schending van de publicatieplicht. De bestuurders slagen er niet in een andere belangrijke oorzaak van het faillissement aannemelijk te maken. In de uitspraak staat onder andere een herstructurering centraal. De rechtbank verwijt de bestuurders dat zij daarbij de activa aan Dudok Groep onttrokken, zonder dat daar een voor verhaal door de schuldeisers van Dudok Groep vatbaar vermogensbestanddeel voor in de plaats is gekomen. Het stond bestuurders volgens de rechtbank niet vrij om de belangen van alle stakeholders van het geheel van de aan hen gelieerde vennootschappen – de bestuurders noemen dit het concernbelang – te laten prevaleren boven de belangen van de schuldeisers van Dudok Groep. Er was volgens de rechtbank te weinig samenhang tussen de diverse op enigerlei wijze aan de bestuurders gelieerde ondernemingen om van een concern te kunnen spreken. De bestuurders hebben tevens de bij de herstructurering betrokken notaris in vrijwaring opgeroepen in een poging hun aansprakelijkheid af te wentelen op de notaris. Ook daarin slagen zij niet. 17-05-2023
- Rechtbank Limburg Twee partijen werken samen in een joint venture. Op enig moment verslechteren de onderlinge verhoudingen. De ene aandeelhouder vordert om uit te mogen treden uit de joint venture. De gevorderde uittreding wordt door de rechtbank afgewezen omdat de aandeelhouder die uittreding vordert de ontstane situatie mede zelf heeft veroorzaakt door gedragingen die in strijd zijn met de redelijkheid en billijkheid als bedoeld in artikel 2:8 lid 1 BW. De andere aandeelhouder vordert in reconventie uitstoting van de aandeelhouder die uittreding vorderde. De rechtbank overweegt op basis van de parlementaire geschiedenis dat het bij uitstoting enkel gaat om gedragingen die de uit te stoten aandeelhouder heeft verricht in de hoedanigheid van aandeelhouder en waardoor het functioneren van de vennootschap in gevaar is gekomen omdat besluitvorming niet mogelijk is. In dit geval ging het om handelen als bestuurder, waardoor ook de vordering in reconventie wordt afgewezen. 08-03-2023